تحلیل منطقی قضایای ثلاث

Authors

  • احد فرامرز قراملکی استاد دانشگاه تهران
Abstract:

غرض از نگارش نوشتار حاضر، ارائه‌ی تحلیلی مستدلّ و مستند از دو طبقه‌بندی مهم منطقی است؛ یکی تقسیم قضیه‌ی مسوّره به حقیقیه و خارجیه و دیگری تقسیم قضیه‌ی حملیّه‌ی موجبه به حقیقیه، خارجیه و ذهنیه. تداخل این دو طبقه‌بندی به دلیل اشتراک در عنوان، در طول تاریخ موجب بروز اشکالات و ابهامات متعددی در فهم علم­شناسی قدما شده است. در پژوهش حاضر، با اشراف بر تطوّر تاریخی هر دو طبقه‌بندی و با اخذ روی­آوردی منطقی - معرفتی، ابتدا طبقه‌بندی مثنّی و سپس دو تقریر مختلف از طبقه‌بندی مثلّث مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته است. از این ره‌گذر و در سایه‌ی دقت در ضوابط و شرایط منطقی هر یک از این دو طبقه‌بندی، نقاط ضعف و قوّت آن‌ها روشن می‌گردد، ضمن این­که دیدگاه رقیب در این مسأله نیز مورد بررسی قرار می­گیرد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

تطوّر تاریخی قضایای ثلاث

خونجی و پیروان وی، با اثرپذیری از فخر رازی، قضیه محصور را به دو قسم حقیقی و خارجی تقسیم کرده‌اند. ابهری قسم سومی را تحت عنوان «ذهنی» به دو قسم پیش‌گفته اضافه می‌کند. خواجه طوسی و پیروان وی با طرح دیدگاه رقیب به ردّ دیدگاه خونجی می‌پردازند. تحلیل و تبیین تطوّر تاریخی طبقه ‌بندی گزاره حملی به حقیقی، خارجی، و ذهنی مسئله تحقیق حاضر است. در پرتو تحلیل و تبیین تاریخی این تقسیم‌بندی، روشن می شود که در ا...

full text

تطوّر تاریخی قضایای ثلاث

خونجی و پیروان وی، با اثرپذیری از فخر رازی، قضیه محصور را به دو قسم حقیقی و خارجی تقسیم کرده اند. ابهری قسم سومی را تحت عنوان «ذهنی» به دو قسم پیش گفته اضافه می کند. خواجه طوسی و پیروان وی با طرح دیدگاه رقیب به ردّ دیدگاه خونجی می پردازند. تحلیل و تبیین تطوّر تاریخی طبقه بندی گزاره حملی به حقیقی، خارجی، و ذهنی مسئله تحقیق حاضر است. در پرتو تحلیل و تبیین تاریخی این تقسیم بندی، روشن می شود که در ای...

full text

قضایای ثلاث (ذهنیه - خارجیه - حقیقیه)

دراین رساله ابتدا بحثی پیرامون قضایای حمیله و تقسیم بندی آن (به لحاظ موضوع) صورت گرفته و سپس تعاریف قضایای ثلاث را از کتب علماء منطق استقصاء نموده و ضمن نقد و بررسی آنها به اشکالاتی که متوجه تقسیم بندی و تعاریف این قضایاست پرداخته شده سپس مناطصدق قضایای ثلاث از دیدگاه فلاسفه اسلامی و آنگاه بحث تطبیقی در مورد مناط صدق (بین نظرات comespondence و cohorece و ...) صورت گرفته است .

نقدی بر تحلیل زمانی قضایای موجّهه

موضوع محوری مقالۀ حاضر دلالت‌شناسی قضایای موجهه (به‌ویژه قضایای ضروریه و دائمه) است. در این باب ابتدا شرح مختصری از قضایای موجهه، بنا بر متون منطق سنتی، عرضه می‌شود و سپس ضمن توضیحِ تحلیلِ زمانی آنها، نقد چنین تفسیری در دستور کار قرار می‌گیرد. اما این نوشته صرفاً نگاهی سلبی ندارد و در آن تلاش شده است تا سخن قدما درباب دلالت‌شناسی قضایای موجهه بازخوانی و بازشناسی شود.

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 13  issue 48

pages  25- 46

publication date 2013-10-23

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023